عید سعید فطر
عید فطر روز اول ماه شوال و در پایان ماه رمضان است. عید فطر از مهمترین جشنها و اعیاد مسلمانان است. در کشورهای اسلامی، عید فطر از جمله اعیاد بسیار مهم محسوب میشود. در این روز، روزه حرام است و مسلمانان نماز عید برگزار میکنند. پرداخت زکات فطره در این روز بر مسلمانان واجب است.
از آنجایی که شرط اعلام ماه شوال با رویت هلال ماه به وقوع میپیوندد. همواره در کشورهای مسلمان، بر حسب موقعیت مکانی آن کشور، رویت هلال ماه اول ماه شوال و روز عید فطر متغیر است به صورتی که ممکن است به طور مثال در عربستان سعودی روز دوشنبه روز عید اعلام شود اما در ایران روز سه شنبه روز عید فطر اعلام شود.
عید فطر در کشورهای اسلامی
عید فطر در عربستان
«خدایا! در روز مبارک عید فطر، عبادت های ما را مقبول درگاه خود قرار ده و ما را از قرار گرفتن در مسیر گناه، برهان». این دعایی است که در شب عید فطر، درست هنگامی که هلال ماه شوال دیده می شود، مسلمانان عربستان سعودی زیر لب زمزمه می کنند.
صبح روز عید، مسلمانان لباس های نو بر تن کرده، برای اقامه نماز عید فطر راهی نزدیک ترین مسجد محل سکونت شان می شوند. آنها پس از ادای نماز، به دیدار آشنایان خود می روند و سنت نیکوی صله رحم را بجا می آورند؛ زیرا بر این باورند که در روز عید، باید کدورت ها را کنار گذاشت و دل ها را صاف و خالی از کینه کرد.
عید فطر در مالزی
در کشور مالزی، عید فطر بنام «هری رایا» معروف است. در این روز، مسلمانانی که توانسته اند با عنایت خداوند، یک ماه تمام را روزه بگیرند و طبق دستورات الهی، گناه کمتری مرتکب شده، ثواب بیشتری در پرونده اعمال خود به ثبت رسانند، پیروزی شان را جشن می گیرند. جشن هری رایا، درست از لحظه رؤیت هلال ماه شوال آغاز می شود. مسلمانان مالزی، شب عید فطر را در منازل خود سپری می کنند و صبح روز عید، اول وقت برای نماز هری رایا به مساجد می روند.
آنها سپس با حلقه های گل، به مزار عزیزانی می روند که این رمضان در کنار ایشان نبوده اند و برایشان نماز می خوانند. سپس به بازدید بزرگان خانواده می روند و صله رحم را به جا می آورند. آنها همچنین با پخت غذاهای مخصوص، آن را به عنوان خیرات در بین کوچه ها و معابر، میان دیگران تقسیم می کنند.
عید فطر در پاکستان
مسلمانان پاکستان نیز مانند دیگر کشورهای مسلمان نشین، روز عید را با اقامه نماز عید فطر و صرف صبحانه ای ساده آغاز می کنند. سپس به دیدار بزرگان خانواده می روند و صله رحم را به جا می آورند. البته جشن واقعی عید فطر در پاکستان، از ظهر آن روز شروع می شود.
شوهرها و پدرها به فرزندان و همسرانشان عیدی می دهند و خانم های خانه، غذای خوش طعمی را که به «خرمای شیرین شده» معروف است، آماده می کنند و همگی با هم به هنگام صرف ناهار، روز عید را جشن می گیرند. تعطیلات عید فطر در پاکستان سه روز است و در آن، مدارس و اداره ها تعطیل می شود و همه به تفریح و شادی می پردازند و بیشتر وقت خود را با اقوام و آشنایان می گذرانند.عید فطر در هندوستان
مسلمانان کشور هندوستان نیز در روز عید فطر آداب ویژه ای دارند. پس از نماز، بزرگترین فرد خانواده در منزل به انتظار اقوام و آشنایان می ماند و برای پذیرائی از آنها، غذای عید فطر را تهیه می کند. کوچکترها با حلقه های گل به دیدار ریش سفید خانواده می روند و ظهر عید فطر را با هم می گذرانند. در این روز، موسیقی سنتی هندی در کوچه و بازار نواخته می شود و مردم لباس های نو به تن می کنند.
در حقیقت نمایش نمادهای سنت و فرهنگ اصیل هندی، بخشی از جشن عید فطر را به خود اختصاص می دهد؛ به طوری که بدون آن، عید مفهومی ندارد و با آن، رنگ و بوی دیگری می گیرد. از این رو جشن عید فطر، در میان مسلمانان هندی به دلیل سبک خاص فرهنگی که دارند، اندکی متفاوت است.